YAŞAMLAR (LYSANDROS – SULLA)

Yazar adı: Plutakhos
Çeviren: Ayşe Sarıgöllü – Nilüfer Gürsoy
Basımevi: Cumhuriyet, 1999
Türü: Biyografi
ISBN: –

Sıra No: AVRU 127

Plutarkhos’un en ünlü tarih eseri Parallel Yaşamlar  adlı ünlü antik Yunan ve Romalı kişilerin yasşam öykülerini çifter çifter birbirlerine paralel olarak incelemektedir. Plutarkhos incelediği her antik Yunan ve Romalı çifti arasında etik ile ilgili olarak erdemsellik ve kötülük ilişkileri bulmakta ve bu sekilde karsilastirmali yasam oykuleri ile okuyucuya bir etik ve ahlak dersi vermeyi hedef almaktadir.

Elimize gecen Parallel yasamlar eserinde 23 cift kisinin yasamlari ve 4 tane de cift olmadan tek kisi olarak incelenen yaşam bulunmaktadir: Bunlar Solon, Themistocles, Aristides, Pericles, Alcibiades, Nicias, Demosthenes, Philopoemen, Timoleon, Sirakuza’li Dion, Buyuk Iskender, Eprisu’lu Pyrrhus, Romulus, Numa Pompilius, Coriolanus, Aemilius Paullus, Tiberius Gracchus, Gaius Gracchus, Gaius Marius, Sulla, Sertorius, Lucullus, Pompey, Jül Sezar, Cicero, Mark Antony ve Marcus Junius Brutus.

Bu eserin içerdiği bazı kişilerin yasam öykülerinin kaybolduğu bilinmektedir. Bunlar arasinda Herakles, Makendonya’lı II. Filip ve Scipio Africanus. Elimizde bulunan yağamların çoğunun yazmalardan yazmaya geçirilirken kısaltıldığı bilinmektedir. Diğer taraftan çoğuna da yazmadan yazmaya geçirilirken diğer yazarlar tarafından katklar ve degişiklikler yapılmışdır.

Plutarkhos eserinden tarihe verdigi onemi sadece inceledigi bir kisinin iyi ve kotu karakterinin diger kisilerin hayatlarina ve kaderlerine olan etkilerine baglamaya calismistir. Bazi cok onemli yeni devir acan olaylara sadece dokunmakla yetinmis ama eserinin buyuk bir kisminda inceldigi kisi hakkinda kisa ilgi cekici fikralara ve hic onemsiz tesadufi ivir zifir olaylara buyuk yer vermistir. Bu tutumunu aciklamasi, bu onemsiz gorunen olaylarin o kisinin cok unlu olan ve iyi bilinen hareketlerinden cok daha acikca inceledigi kisinin karekterini aciga vurdugu onerisidir. Ortaya cikardigi kisi tasvirlerini bir ressamin hazirladigi portreyi hazirlarken en kucuk ayrintilara verdigi dikkate benzetmis ve kisinin yasam oykusunde onun fiziksel gorunusuyle ahlaki yapisi arasindaki iliskiyi ortaya cikartmaya buyuk gayret gostermistir. Bu sekilde sonradan ortaya cikan moral felsefe incelemelerinin oncusu olmustur.