HAKSIZ YÖNETİME KARŞI TEMBELLİK HAKKI

Yazar adı: Thoreau Lafargue
Çeviren: Vedat Günyol
Basımevi: Cumhuriyet, 1999
Türü: Felsefe
ISBN: –

Sıra No: FEL 081

Amerikalı bir aydın olan Henry David Thoreau ‘nun ve marx’ın damadı paul lafargue  ‘ın kitaplarını birleştiren bu çalışma , sosyalizm’in temel koşutlarından biri olan çalışma saatinin azalması ile ilgili bilgi edinilmesi açısından önemlidir.
kitabın ilk bölümü thoreau ‘nun haksız yönetime karşı kitabını oluşturmaktadır. bu bölümde , anarşizmden farklı olarak , hükümete başkaldırılması için yapılabilecek demokratik yollar tavsiye edilmektedir. özellikle vergi ödememe , devlet emirlerini yerine getirmeme gibi yollar barışçıl bir şekilde anlatılmaktadır. ayrıca kitapda yeraldığına göre mahatma gandhi’nin hindistanda okunmasını en çok tavsiye ettiği ve büyük eylem öncesi en çok okunan kitap da bu kitapdır. özellikle kitap içerisindeki boş zamanın önemine dair mülahazalar okunması gereken bölümlerdir.

kitabın ikinci bölümü ise paul lafargue ‘ın fransız sistemini eleştirerek , şu an bize klasik gelen , fakat o zaman için önemli bir nitelik taşıyan , kapitalist sistem yergisidir. özellikle sosyalizm’e göre kapitalizm in eleştirisi bölümünden yoğun bir istatistik yağmuruna tutunulmakta , bazı noktalar da yazara hak vermemek elde olmamaktadır. kanımca kitapdaki en gülünesi şey , fransa’daki durumla abd deki durumun karşılaştırılıp , abd ‘deki kapitalizm’in daha iyi işlediği sonucuna varılmış olmasıdır. yani marx’ın damadı bir yerde abd kapitalizmini köylüler için yaptığı toprak reformu ve makinenin tarımda kullanımını yaygınlaştırması dolayısı ile övmektedir. diğer açıdan kitabın önemle durduğu nokta thoreau’nun da bahsettiği , bilim ve sanat için boş zaman ihtiyacıdır. kitap da belirtilen tembellik hakkı , boş boş oturmak değil , değişik ihtiyaçlar ve insanın doğal yaşam sürecinde kafasını farklı şeylere yorması için eğlenme , öğrenme hakkıdır. tabii dir ki bu insanın en doğal hakkıdır. kanımca üzerinde durduğu çalışma saatlerinin azaltılması ve kapitalistler için en azından küçük bir reform düşüncesi kuvvetle uygulanması gereken bir olgudur.
kitap 19. yüzyılın sonuna kadar avrupa’ da komunist manifestodan sonra en çok basılan sosyalist eser olarak kabul edilmektedir. özellikle sscb devriminden önce rusya’da okunan en önemli eserdir.

kitabın toplamından çıkarılan sonuç çok farklı sosyalist içerikli makale ve eser okumuş birisi için pek de önemli olmayabilir. fakat buna rağmen sosyalizm’in tanıtılması ve propogandası için önemli bir eserdir. hele bu konuda okuma yapmamış kimseler için yeni ufuklar açacağı muhakkatır.